Het is een roerige tijd geweest en is dat nog steeds. Veel veranderingen, onzekerheden en onvoorspelbaarheid. Het vraagt om flexibiliteit.Voor mij persoonlijk was het ook stormachtig. Begin februari vertrok ik naar India. Om mijn leraar, Mooji, te ontmoeten en vervolgens voor een maand lange retraite. Dat liep anders. Op 17 februari kreeg ik bericht dat mijn woonark was gezonken. Nadat die weer boven water was getakeld bleek de ark total loss en half maart was hij gesloopt. Mensen zeiden me “wat een ramp”. Maar zo heb ik het nooit ervaren. Wel als heftig en veel werk. Maar tegelijk ook als de gewone flow van het leven. Alles komt en gaat (en het ruimt ook wel lekker op 😉 De ramp is als je niet los kunt laten. Het bracht me een verblijf van enkele maanden in een caravan bij de bossen. Iedere dag uren gewandeld in de bossen en een volledige online leeromgeving kunnen maken voor de mindfulnesstrainingen. ‘Elk nadeel heb zijn voordeel’! Ik verbleef sinds februari respectievelijk bij vrienden, in een caravan en in mijn campertje. Eind mei kocht ik een andere woonark en na acht weken verbouwen en renoveren woon ik daar nu sinds een week. Klaar voor nieuwe trainingen, nieuwe workshops!
In september beginnen de trainingen en workshops weer. Veel zin in 🙂 De corona maatregelen gelden nog en zodoende zullen de groepen ook wat kleiner zijn en we hanteren een protocol. Want de brand moet geblust worden. Tegelijkertijd merk ik ook dat ik gefascineerd ben door het vuur. Daar ben ik niet alleen in. We kunnen onze aandacht er nauwelijks van afhouden. Dus hoor en lees je overal over het vuur, voortdurend. Veel meer dan noodzakelijk is. Het kan maken dat je aandacht vernauwd, waardoor de werkelijkheid alleen nog maar uit dit lijkt te bestaan. Dat is niet alleen niet zo fijn, het is ronduit ongezond.
Wanneer je aandacht vernauwt, schakelt het hele mind-body systeem naar een alarmmodus (fight, flight, freeze, tend&befriend). Die alarmmodus schakelt aan bij dreigend gevaar. Bedoelt voor acuut en direct gevaar. Maar wanneer je langduriger in die modus functioneert dan blijft dat unheimisch gevoel van dreigend gevaar en een verwachting van gevaar. Dat is eigen aan het op die wijze functioneren. Het gevoel “er is gevaar” wordt nu dus ook opgeroepen door de gestresste toestand zelf. Waardoor je gestresst blijft. Zo zit je gevangen in een feedbackloop. En je perspectief is vernauwd.
Deze alarmmodus is dus helpend om een direct acuut gevaar te tackelen. Maar als het “gevaar” dat wordt ervaren, niet zomaar weg te maken is, dan wordt het functioneren in deze alarmmodus juist een grote belemmering. Want als je gestrest bent dan ben je minder flexibel en is er minder creativiteit. Je reacties komen vaak voort uit oude conditioneringen en niet vanuit een frisse en weloverwogen respons. Er is geen goed overzicht omdat de aandacht vernauwd is. Dat maakt dat je mentaal minder weerbaar bent. Maar ook lichamelijk ben je minder weerbaar. Je immuunsysteem wordt gedempt en je lichaam komt minder goed toe aan herstel en onderhoud. Zie ook deze links: Wat doet stress met het immunsysteem en onderzoek naar verbanden stress en kwetsbaarheid voor infecties.
Kunnen we wat uit die vernauwde focus ontspannen, een beetje loslaten, zodat er weer een breder perspectief van het leven beschikbaar is? Kun je accepteren dat het leven verandering is. Het verlies, het winnen, de veranderingen, groei en achteruitgang, geboorte en dood etc. Dan kan er wat ontspanning komen omdat je uit het vechten stapt. Maar als je de werkelijkheid als bedreigend blijft zien, dan blijf je in die vernauwde aandachtsmodus geobsedeerd met “het probleem” bezig en daarmee ben je verkrampt, angstig. Dat kan een feedbackloop worden. Dat is ook het mechanisme van piekeren. Dat is waar we ons denk ik vaak bevinden in deze corona tijden. We blijven vanuit een vernauwd perspectief geobsedeerd met het probleem bezig.
Je perceptie van de situatie als veilig of juist gevaarlijk en de daarmee samenhangende verwachtingen hebben heel concrete konsekwenties voor je gezondheid en welzijn. Dat is al veel langer bekend, maar het wordt onvoldoende onderkend. (zie ook deze engelstalige video met Jo Marchant en deze klassieker van Bill Moyer video). Jouw perceptie van de werkelijkheid bepaald in hoge mate je gezondheid en welbevinden. Er is een mind-body connectie. We weten allemaal dat goede voeding, voldoende bewegen en voldoende ontspannen wezenlijk zijn om een weerbaar immuunsysteem te cultiveren. Maar ik denk dat we de impact van onze eigen gedachtes, onze eigen perceptie, enorm onderschatten. Het is juist nu belangrijk om dat te zien. Want dan kun je er iets mee. Om je bewust te zijn van de verhalen in je hoofd en daarin keuzes te maken. Stap uit je hoofd in dit rijke leven. Stap uit de repeterende verhalen en ben welbewust in dit moment, hier en nu. Noem het maar mindfulness +. Je niet alleen heel bewust zijn van wat je en dat je ervaart, maar daarin ook je onderscheidingsvermogen cultiveren van wat heilzaam en onheilzaam is, belemmerend en verrijkend. Het cultiveren van wijsheid.
Hoe? Daar hebben we elkaar bij nodig. Dat is van alle tijden. Niet alleen voor de steun en wijsheid van degenen die nu om ons heen zijn, maar ook de wijsheid van generaties die ons zijn voorgegaan. Wijsheid die in leringen is doorgegeven. Als een kostbare diamant. Leringen die je helpen om ruimte en vrede te ervaren, vanuit een nieuw perspectief te leven en thuis te komen in jezelf. Laten we elkaar daarin weer helpen, inspireren en motiveren. Door samen ruimte te maken om te onderzoeken en te trainen, om nieuwe mogelijkheden in onszelf te ontdekken. Om contact te maken met onze innerlijke kracht en bron van welzijn en vrede. Om zo de uitdagingen in onze wereld met wijsheid, liefde, flexibiliteit en creativiteit aan te gaan.
Een hartelijke groet,
Gijs